زُرمان (Zurvān)

زُرمان، ۱۰۰۰ سال نیایش و نقش شک

زُرمان (Zurvān) کیست؟

‌- بر اساس منابع آیین زروانی، زُرمان (یا زروان) خدای زمان بیکران است؛ وجودی بی‌پایان که پیش از آفرینش هیچ چیز غیر از او وجود نداشت .
‌- او به عنوان پدر هر دو نیرو—اهورامزدا و اهریمن—شناخته می‌شد: منبع خیر و شر، وحدت در برابر دوگانگی .

۱۰۰۰ سال نیایش برای فرزند

– روایت‌گرانی چون نیک ارمنی و منابع پهلوی گزارش داده‌اند که زُرمان هزار سال قربانی و نیایش کرد تا پسری (اهورامزدا) پدید آید که جهان نیک را بیافریند .
‌- این مدّت نه صرفاً سنّی، بلکه نمادی از پیوستگی طولانی‌مدت و نیایش ویژه برای خلق موجودی برگزیده است.

شک چگونه باعث تولد اهریمن شد؟

‌- پس از این هزار سال، شک و ناامیدی در زُرمان رخنه کرد و باعث شد نیرویی جدید و تاریک—اهریمن—در همان لحظه در درونش پدید آید .
‌- بر اساس یکی از روایت‌های بازسازی‌شده: «از همان شک، اهریمن زاده شد» و به محض تولد گفت «من نخستین‌ام»؛ زُرمان سوگند خورده بود که کسی که زودتر بیرون آید، فرمانروای جهان باشد.

‌- زُرمان طبق عهد، فرمانروایی دنیا را ۹۰۰۰ سال به اهریمن واگذار کرد و بعد جهان مادی را خالی کرد تا اهورامزدا بجنگد و سرانجام نور را برقرار کند .
‌- این عدد مجموعاً ۱۰٬۰۰۰ سال را می‌سازد که نماد نظم زمانی و سرنوشت تعیین‌شده است.

اهمیت عدد ۱۰۰۰ به‌مثابه نماد
‌- عدد ۱۰۰۰ در بسیاری روایت‌های باستانی تعبیر به «کامل»، «کامل شدن» یا «حرکت به سوی بلوغ» دارد. ودر بسیاری از داستان‌های امروزی بکار می‌رود.
‌- نیایش خودش قدرت است.
در اسطوره‌سازی زمان، ۱۰۰۰ سال نیایش نشان‌دهنده‌ی شکافتِ مفهومی میان زمان بی‌نهایت (زُرمان) و زمان کرانمند (آفرینش نخستین) است. در حقیقت، این هزار سال اولین پالس زمان است که جهان را فعال می‌سازد.

—

نتیجه‌گیری

زُرمان، پدر زمان بی‌نهایت، با هزار سال نیایش برای زایش نور (اهورامزدا) تلاش می‌کند؛ اما شک، نه‌تنها اولین شکست‌اش، بلکه مبدأ تولد تاریکی (اهریمن) می‌شود.
این روایت نمادی‌ست از:

نیایش بدون نیاز: نیایشی صرفاً برای فعال‌کردن نیروی هستی، نه به‌خاطر کمبود .

رقابت پیش از آفرینش: قراردادی که فرمانروایی جهان را به نخستین خروج اختصاص داده است.

تقدیرگرایی زمان: اعتقاد زروانی به جبر، مبنی بر اینکه هر دو نیرو از یک منبع آمده‌اند و جهان در تعادلی میان خیر و شر جریان دارد .

مریم سلیمانی
#اسطوره