وایکینگ‌ها؛ افسانه یا حقیقت؟
شاید تصور کنی وایکینگ‌ها فقط در فیلم‌ها و انیمیشن‌ها وجود دارند؛ جنگجویانی با کلاه‌خودهای شاخ‌دار و چهره‌های خشمگین. اما واقعیت این است که وایکینگ‌ها بخشی از تاریخ واقعی بشرند، نه افسانه.
خاستگاه و دوران وایکینگ‌ها
وایکینگ‌ها مردمانی بودند از سرزمین‌های شمال اروپا، یعنی دانمارک، نروژ و سوئد امروزی.
دوران وایکینگ‌ها حدود قرن هشتم تا یازدهم میلادی ادامه داشت. آن‌ها به عنوان دریانوردان، جنگجویان و بازرگانانی شناخته می‌شدند که دریاها و رودخانه‌های اروپا را درنوردیدند و به نقاط دوردستی چون انگلستان، فرانسه، روسیه و حتی آمریکای شمالی سفر کردند.
کشتی‌ها و مهارت‌های دریایی
یکی از مهم‌ترین دلایل موفقیت وایکینگ‌ها، ساخت کشتی‌های بلند و باریکی بود که توانایی حرکت در آب‌های کم‌عمق رودخانه‌ها و دریاهای طوفانی را داشتند.
این ویژگی باعث شد بتوانند به مناطق مختلف حمله کنند یا با آن‌ها تجارت داشته باشند.
برخی از آنان به غارت شهرها می‌پرداختند، برخی دادوستد می‌کردند و گروهی دیگر در سرزمین‌های تازه سکونت یافتند و جوامع جدیدی شکل دادند.
باورها و دین
پیش از پذیرش مسیحیت، وایکینگ‌ها آیین خاص خود را داشتند. آنان به چندین خدا باور داشتند که مهم‌ترین‌شان اودین (خدای خرد و نبرد) و تور (خدای رعد و قدرت) بودند.
با گسترش ارتباط با اروپا، از قرن دهم میلادی بسیاری از آنان به تدریج مسیحی شدند، اما اسطوره‌های باستانی‌شان همچنان در فرهنگ اسکاندیناوی باقی ماند.
میراث فرهنگی و تاریخی
تأثیر وایکینگ‌ها تنها به جنگ و دریانوردی محدود نبود. آنان در نجاری، فلزکاری، کشتی‌سازی و جهت‌یابی مهارت بالایی داشتند و از دانش ستاره‌ها برای یافتن مسیر در دریا استفاده می‌کردند.
نشانه‌های حضور وایکینگ‌ها در باستان‌شناسی، زبان و ساختار اجتماعی کشورهای اروپایی هنوز دیده می‌شود.
برخی سلسله‌های پادشاهی اروپا، به‌ویژه در انگلستان و ایرلند، ریشه‌هایی اسکاندیناویایی دارند.
جمع‌بندی
وایکینگ‌ها نه موجودات افسانه‌ای، بلکه مردمانی واقعی با فرهنگ، دین و نظام اجتماعی خاص خود بودند.
آنان نقش مهمی در شکل‌گیری تاریخ اروپا داشتند و میراثشان هنوز در زبان‌ها، سنت‌ها و حتی ژنتیک مردم شمال اروپا باقی است.
مریم سلیمانی
منابع تاریخی:
The Viking World, edited by Stefan Brink & Neil Price
Britannica: Viking
National Geographic: Who Were the Vikings?