چنگیز آیتماتوف؛ نویسنده‌ای از دل تاریخ و اسطوره‌ها
چنگیز آیتماتوف (۱۹۲۸–۲۰۰۸) نویسنده و دیپلمات اهل قرقیزستان بود. او یکی از بزرگ‌ترین چهره‌های ادبیات معاصر آسیای میانه به شمار می‌آید. آثار او آمیزه‌ای از واقعیت، اسطوره و فلسفه‌اند و درون‌مایه‌هایی چون هویت، ایمان، امید و پیوند عمیق انسان با طبیعت را در خود دارند. رمان مشهور او، «روزی طولانی‌تر از قرن»، تصویری عمیق از سرنوشت انسان در گذر زمان و ارتباط جاودان او با زمین و آسمان ارائه می‌دهد.
نقل‌قول‌هایی کوتاه از رمان «روزی طولانی‌تر از قرن»
«بله، زمستان خواهد آمد، سرما خواهد آمد، طوفان برف خواهد آمد، اما دوباره بهار هم خواهد رسید…»
«توکل به خدا! اگر سگ صاحب دارد، گرگ هم خدایی دارد.»
اسطوره در «روزی طولانی‌تر از قرن»
کتاب «روزی طولانی‌تر از قرن» یکی از شاهکارهای ادبیات معاصر قرقیزستان و جهان است که با ترکیب واقعیت و اسطوره، داستانی عمیق درباره‌ی زندگی، مرگ، هویت و گذر زمان روایت می‌کند.
آیتماتوف در این رمان، اسطوره‌ها و داستان‌های کهن را به زندگی روزمره شخصیت‌ها می‌آمیزد و نشان می‌دهد که چگونه باورهای اسطوره‌ای، خاطرات جمعی و فرهنگ مردم قرقیز در شکل‌گیری هویت فردی و اجتماعی نقش مهمی دارند.
کتاب مرز بین گذشته (اسطوره و سنت) و حال (زندگی مدرن) را محو می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه اسطوره‌ها همچنان زنده و تأثیرگذار هستند.
اسطوره‌ها نماد تداوم حیات، امید و مقاومت در برابر زوال زمان هستند و به شخصیت‌ها کمک می‌کنند تا معنای زندگی را فراتر از مرگ جستجو کنند.
آیتماتوف از اسطوره‌ها برای بیان پیام‌های اخلاقی، انسانی و فلسفی بهره می‌برد تا مفاهیمی چون تقدیر، سرنوشت، توکل و معنای زندگی را بهتر درک کنیم.
بخشی از متن کتاب
«افسانه‌ها و داستان‌ها روح یک قوم‌اند. آن‌ها گذشته را به حال پیوند می‌دهند و به زندگی کسانی که امروز زیست می‌کنند معنا می‌بخشند. داستان‌های کهن دشت‌ها صرفاً خیال‌پردازی نیستند؛ آن‌ها حکمت قرن‌ها و امید نسل‌هایی که هنوز نیامده‌اند را در خود دارند.»
«در سکوت دشت‌های وسیع، روح قهرمانان کهن و موجودات اسطوره‌ای زنده است، به کسانی که گوش می‌دهند نجوا می‌کند و آن‌ها را در سختی‌های زندگی و ابهام سرنوشت هدایت می‌کند.»
مریم سلیمانی